از نابودی ماد ها و میراث‌شان تا ظهور امپراطوری‌های با شکوه.
حکومت مادها در دوره پایانی خود تحت فرمانروایی آستیاگ (Astyages)، آخرین پادشاه ماد، اداره می‌شد. آستیاگ از سلسله هگمتانه بود و بر اساس منابع تاریخی، حکومتی قدرتمند داشت که بر قبایل مختلف ماد تسلط داشت، اما در عین حال مشکلاتی در حفظ اتحاد قبیله‌ای و کنترل کامل بر اقوام تحت فرمان خود داشت. حکومت او به صورت سلطنتی متمرکز بود، ولی ضعف‌هایی مثل عدم وحدت کامل قبایل، اختلافات داخلی و نارضایتی‌های محلی باعث می‌شد که پایه‌های حکومتش چندان مستحکم نباشد.
مادها به عنوان اولین اقوام ایرانی، نظام سیاسی و اجتماعی منسجم و پیشرفته‌ای ایجاد کردند که شامل تقسیمات استانی، سازمان نظامی منظم و سیستم مالیاتی بود. از نظر فرهنگی نیز مادها پیشگام هنر فلزکاری، معماری خاص و استفاده از زبان و خط ایرانی شدند. آیین‌ها و مذهب مادها نیز تأثیرات عمیقی بر مذاهب بعدی ایران مانند زرتشتیگری گذاشتند. این میراث فرهنگی، اداری و نظامی پایه‌گذار بسیاری از ویژگی‌های تمدن ایرانی بود که در امپراتوری‌های بعدی ادامه یافت و توسعه پیدا کرد.
در همین دوران، کوروش بزرگ، رهبر پارسی‌ها، با بهره‌گیری از ضعف‌ها و اختلافات درونی مادها و با استفاده از استراتژی‌های نظامی و سیاسی، توانست اتحاد اقوام ایرانی را تقویت کند و بر ضد مادها قیام کند. خیانت‌هایی از درون حکومت مادها به نفع کوروش رخ داد که تضعیف آستیاگ و ارتش مادها را به دنبال داشت.
در نهایت، کوروش بزرگ توانست پادشاهی ماد را در حدود سال ۵۵۹ پیش از میلاد شکست دهد و خود را به عنوان پادشاه ایران معرفی کند. این شکست، نقطه پایان حکومت مادها و آغاز امپراتوری هخامنشی بود که پایه‌های تمدن ایرانی را گسترده‌تر و قدرتمندتر کرد.