صفاریان

معرفی دوره

صفاریان سلسله‌ای ایرانی بودند که با قیام یعقوب لیث از سیستان برخاستند. این سلسله نخستین حکومت مردمی ایران پس از اسلام بود که بدون اجازه خلیفه عباسی شکل گرفت و با تکیه بر نیروی مردمی و روحیه استقلال‌طلبی ایرانیان به قدرت رسید.

نام صفاری از پیشه یعقوب لیث که رویگری (مس‌گری) بود گرفته شده است. این سلسله نقش مهمی در احیای زبان و فرهنگ فارسی و استقلال سیاسی ایران از خلافت عباسی داشت.

امیران صفاری

دستاوردهای مهم

یعقوب لیث و احیای ایران

یعقوب لیث صفاری نماد مقاومت و استقلال‌طلبی ایرانیان در برابر خلافت عباسی بود. او که از خانواده‌ای فقیر برخاسته بود، با شجاعت و درایت خود توانست حکومتی مستقل تشکیل دهد و برای نخستین بار پس از اسلام، زبان فارسی را در دربار خود رسمیت بخشد.

معروف است که وقتی شاعری قصیده‌ای به عربی برای او خواند، گفت: «چیزی که من اندر نیابم، چرا باید گفت؟» این جمله نشان‌دهنده علاقه او به زبان فارسی و تلاش برای احیای آن است.

میراث صفاریان

اگرچه حکومت صفاریان کوتاه بود، اما تأثیر عمیقی بر تاریخ ایران گذاشت. آنها نشان دادند که می‌توان بدون اتکا به خلافت عباسی حکومتی مستقل تشکیل داد و این الگویی برای حکومت‌های بعدی ایران شد.

همچنین، تلاش‌های صفاریان در احیای زبان و فرهنگ فارسی، راه را برای رنسانس فرهنگی ایران در دوره سامانیان هموار کرد. شخصیت یعقوب لیث به عنوان قهرمانی ملی در تاریخ ایران ماندگار شد.